Klej anaerobowy – jaki wybrać i jak działa?

Klej czy element konstrukcyjny?

Od blisko siedemdziesięciu lat przemysł zna zalety wytworu chemików przeznaczone dla mechaników: produkty anaerobowe, często zwane klejami anaerobowymi.

Już od początku lat sześćdziesiątych ubiegłego wieku znane są one pod marką LOCTITE. Stanowią one istotny element montowanego zespołu typu pojazd samochodowy, maszyna, silnik itp. Dlatego też śmiało możemy uważać je za płynne elementy konstrukcyjne tegoż montowanego – skręcanego, mocowanego lub uszczelnianego mechanizmu.

Trochę (pre)historii

Reakcję polimeryzacji, nazwaną później anaerobową (czyli „bezpowietrzną”, termin zaczerpnięty z mikrobiologii) odkryto w USA w latach czterdziestych ubiegłego wieku, zaś już po kilku latach odkrycie to wykorzystano praktycznie. Pomysł był prosty – jak wszystkie leżące u progu wielkich przedsięwzięć – wykorzystać własność płynnej mieszaniny monomerów polegającą na tym, że polimeryzuje czyli zamienia się w stałe tworzywo syntetyczne w obecności metalu i nieobecności powietrza (czyli gdzieś „zamknięte w szczelinie”).
Idealnym miejscem do zaistnienia reakcji oraz wykorzystania praktycznego tej warstwy tworzywa okazał się zespół śruba – nakrętka. Ta warstewka tworzywa idealnie wypełniająca luz w gwintowanych elementach złącznych perfekcyjnie spełniła rolę zabezpieczenia przed samoczynnym poluzowaniem - które jest nieuniknionym skutkiem wibracji, zmiennych naprężeń, korozji itp. Tak zaczęła się historia LOCTITE.

Zabezpieczanie – czynność niezbędna

Montaż za pomocą elementów gwintowanych do dziś jest najpopularniejszym sposobem łączenia elementów maszyn, jednak w branży motoryzacyjnej (będącej w epoce narodzin LOCTITE najważniejszą gałęzią przemysłu amerykańskiego) bywa zastępowany np. spawaniem nadwozia. Zjawisko niepożądanego luzowania gwintów nadal jest jednak tak samo groźne. Wśród wielu metod eliminacji tegoż zjawiska klej anaerobowy Loctite ma wiele zalet i przewag:

likwiduje przyczynę luzowania połączenia – luz w gwincie (a nie blokuje jedynie potencjalny ruch nakrętki)
dodatkowo uszczelnia połączenie chroniąc je przed korozją
pozwala na redukcję masy całkowitej zespołu („tradycyjne” podkładki, zawleczki itp. mają zawsze większą masę od kropli płynnego produktu anaerobowego) oraz zmniejszenie kosztów – koszt owej kropli płynu jest niższy od np. specjalnej podkładki, zawleczki itp.
badania wskazują na znacznie większą skuteczność w porównaniu z innymi konwencjonalnymi metodami zabezpieczania gwintów

Wieloletnie doświadczenie użytkowników pozwala dodać jeszcze jedno: niezawodność. Aby jednak móc skorzystać z tych korzyści musimy zastosować właściwy produkt we właściwym miejscu. Dlatego ważny jest:

Prawidłowy dobór produktu

Planując wprowadzenie technologii anaerobowej do zabezpieczania gwintów kierujemy się następującymi kryteriami:

rozmiar gwintu
warunki pracy (temperatura, środowisko chemiczne)
przyszły demontaż (częstotliwość, możliwość zastosowania odpowiedniego momentu przy odkręcaniu)

Pomocne są w tym odpowiednie tabele doboru opracowane przez producenta LOCTITE – firmę Henkel. Dla dociekliwych i zaawansowanych należałoby zalecić zapoznanie się z kartami technicznymi produktów – TDS (Technical Data Sheet – dostępne do pobrania również w naszym sklepie dla większości dostępnych produktów w zakładce „Pliki do pobrania”). Wiedza tam zawarta pozwala na optymalne dopracowanie technologii montażu – poznajemy proces polimeryzacji w zależności od jej czasu, temperatury, wielkości wypełnianej szczeliny, materiału z którego wykonany jest element zabezpieczany. Poznajemy też wartości momentu zrywającego połączenie oraz odkręcającego nakrętką znormalizowanego połączenia (testowego). Poznajemy też wpływ Aktywatorów na proces polimeryzacji (utwardzania) – w warunkach np. napraw polowych w niskiej temperaturze aktywacja bywa niezbędna.

Możliwości doboru są ogromne – LOCTITE oferuje kilkadziesiąt produktów produktów, oznaczonych liczbowo – najczęściej trzema cyframi z „2” na przodzie – „seria 200”. Skupmy się jednak na najpopularniejszych, wystarczających w ok. 80% przypadków:

LOCTITE 222 – łatwy demontaż, kolor fioletowy, zalecany do gwintów do M6, maks. temp. Pracy – 150°C

LOCTITE 243 – najczęściej stosowany, demontaż średnio trudny, kolor niebieski, zalecany do gwintów do M36

LOCTITE 270 – trudny demontaż, kolor zielony, zalecany do gwintów do M20


Loctite 222 fioletowy klej do gwintów	Loctite 243 - niebieski klej do gwintów - średni	Loctite 270 - zielony klej do gwintów
Anaerobowy środek do zabezpieczania gwintów o niskiej wytrzymałości w kolorze fioletowym. Łatwy demontaż. 222 Loctite nadaje się do wszystkich metalowych połączeń gwintowych.		Anaerobowy klej do zabezpieczania połączeń gwintowych o wysokiej wytrzymałości. Trwale zabezpiecza połączenia gwintowe. Nadaje się do wszystkich metalowych połączeń gwintowych.
From 48,33 zł	Pierwotna cena wynosiła: 54,55 zł.Aktualna cena wynosi: 42,90 zł. brutto / 34,88 zł netto	From Pierwotna cena wynosiła: 54,08 zł.Aktualna cena wynosi: 48,69 zł.
Wybierz opcje Ten produkt ma wiele wariantów. Opcje można wybrać na stronie produktu	Dodaj do koszyka	Wybierz opcje Ten produkt ma wiele wariantów. Opcje można wybrać na stronie produktu
In stock	426 szt. dostępne z wysyłką w 24 godziny. Większe ilości - zwykle 3-5 dni roboczych.	In stock

LOCTITE 2400 i LOCTITE 2700 – podobne, odpowiednio, do LOCTITE 243 i LOCTITE 270 – są to produkty o specjalnej recepturze, spełniające wysokie wymagania BHP.

Uwaga: produkty płynne – takie jak te do zabezpieczania gwintów – współpracują z powierzchnia metalową (kapilarnie wnikają w nierówności powierzchni i polimeryzują). Użytkownik odpowiada za stworzenie im optymalnych warunków pracy: powierzchnia musi być czysta. Najczęściej zalecanym środkiem będzie LOCTITE SF 7063. Stosowanie niesprawdzonych środków może negatywnie wpłynąć na adhezję!

Produkty do zabezpieczania gwintów mogą występować też w postaci tzw. powłok preaplikowanych – nanoszonych na gwint w specjalnych warunkach, uwalnianych w trakcie montażu, działających równie skutecznie, łatwych do użycia w montażu zautomatyzowanym (dotyczy to produkcji wielkoseryjnej).

Praktycznie wszystkie rodzaje śrub nadają się do zabezpieczania metodą wstępnego powlekania.

Podsumowanie:

każde połączenie gwintowane wymaga zabezpieczenia. Ze względów technicznych i ekonomicznych – optymalny wybór to odpowiedni produkt anaerobowy LOCTITE.

Wkrótce – ciąg dalszy: do czego jeszcze służą produkty anaerobowe? Jakie jeszcze technologie klejenia oferuje LOCTITE? Jak „chemia przemysłowa” ułatwia życie „mechanikom”?